Moonbird brengt innerlijke rust bij leerlingen op school

Kan je een beetje achtergrondinformatie geven over wie jullie zijn en wat jullie doen?

We zijn een middelbare school in Aalst. Ons onderwijsaanbod focust vooral op voorbereiding op het hoger onderwijs (A-stroom en doorstroomrichtingen). Na een aantal turbulente schooljaren voor onze leerlingen (de pandemie, pijlsnelle digitalisering, klimaat-onrust, onderwijsvernieuwing…) merken we dat alsmaar meer leerlingen te kampen krijgen met angstklachten en andere mentale gevolgen van deze onstabiele tijden. We hebben altijd de zorg voor onze leerlingen op de eerste plaats gezet, dat is nu dus in een stroomversnelling gekomen.

Hadden jullie reeds ervaring met ademhalingsoefeningen of gelijkaardige technieken?

In het verleden werkten we al met ademhalingsoefeningen en/of apps die we de leerlingen lieten gebruiken om tot rust te komen.

Wat was voor jullie de aanleiding om met moonbird aan de slag te gaan?

We zijn geen experten wat meditatie/ademhalingstechnieken en vooral de achterliggende psychologie betreft. Toch voelen we dat er alsmaar meer verwacht wordt van scholen om dergelijke zaken op te vangen. Toen we reclame voor moonbird zagen passeren op sociale media, zagen we hier veel potentieel in aangezien het toestel ontwikkeld werd vanuit expertise en vooral omdat het toestel zo subtiel inzetbaar is. Leerlingen die geregeld paniek of heftige angsten ervaren tijdens de lessen zijn er dikwijls niet bij gebaat om de les te verlaten omdat dat vaak net voor nog meer angst zorgt. We zagen in de moonbird potentieel om specifiek voor die leerlingen in te zetten zodat ze die telkens zelf subtiel uit hun tas kunnen halen als ze voelen dat ze overweldigd worden door moeilijke gedachten en emoties.

Hoe wordt moonbird precies ingezet?

Ondertussen hebben we drie toestellen. Eentje wordt regelmatig uitgeleend aan leerlingen die in bovengenoemde situatie zitten. We zien dat dus eigenlijk als een soort proefperiode, waarna leerlingen eventueel zelf kunnen beslissen om een toestel aan te kopen indien ze er baat bij hebben. Verder zijn de andere twee toestellen altijd ter beschikking in de lokalen van leerlingbegeleiding op onze twee campussen. Leerlingen én leerkrachten weten dat die daar liggen en altijd gebruikt mogen worden op moeilijke momenten. Wanneer een leerling overstuur binnenkomt bij de leerlingbegeleiding, gaan we meestal de moonbird even inzetten om de heftige emoties te laten rusten voor we effectief in gesprek gaan. We nemen de toestellen ondertussen ook mee op onze meerdaagse uitstappen zodat ze daar ook 24/7 kunnen gebruikt worden wanneer leerlingen het moeilijk hebben. Door de pandemie zijn vele van onze leerlingen nog nooit zonder hun ouders op reis geweest, dus ook daar voelen we soms grotere onrust.

Kun je ons meer vertellen over de effecten die jullie hebben waargenomen bij de leerlingen die moonbird hebben gebruikt? Zijn er specifieke verbeteringen opgemerkt met betrekking tot stress, angst en slaapproblemen?

Voor sommige van onze leerlingen wordt de moonbird nu vrij intensief ingezet. De grootste hulp ervaren we bij paniekaanvallen/hyperventilatie. Focussen op ademhaling door te tellen of te luisteren naar een instructie is in die situaties vaak te moeilijk of net heel frustrerend. De intuïtieve werking van de moonbird die maakt dat je eigenlijk niet moet nadenken maar gewoon volgen wat het toestel doet, helpt om leerlingen heel snel terug rustig te laten ademhalen. Er is bij het gebruik van de moonbird ook geen taalbarrière, wat in een heel multiculturele school ook absoluut een meerwaarde is.

Hoe hebben de leerlingen gereageerd op het gebruik van moonbird? Zijn er positieve feedback of reacties geweest van de leerlingen zelf? Hebben zij de begeleiding als nuttig ervaren?

Leerlingen zijn meestal wel onder de indruk als ze het toestel een eerste keer zien. Ze vinden het fijn dat de school investeert in zaken rond hun mentale gezondheid. Ook van ouders hebben we die feedback al ontvangen.

Zijn er specifieke ademhalingstechnieken of oefeningen die worden toegepast met behulp van moonbird? Zo ja, welke en hoe zitten deze in elkaar?

We passen zowel de geleide meditaties toe als de zuivere ademhalingsoefeningen, afhankelijk van de situatie.

Hoe hebben de leraren gereageerd op het gebruik van moonbird in de klas? Hebben zij gemerkt dat het de concentratie of het welzijn van de leerlingen verbetert? Zijn er specifieke aanpassingen gemaakt in de lesplanning om moonbird effectief te kunnen inzetten?

Dat is nog moeilijk te zeggen gezien de korte termijn van de systematische inzet. Daarnaast zijn drie toestellen voor 720 leerlingen ook te weinig om echt iets te kunnen zeggen over de impact op de leerlingen als een populatie. Leerkrachten vinden het doorgaans wel heel positief dat de toestellen beschikbaar zijn en verwijzen leerlingen gemakkelijk door om ze te gebruiken. Waar er in het begin wat twijfel was of de toestellen wel gebruikt gingen worden, merken we nu wel dat ze bijna dagelijks uit hun doosje gehaald worden.

Zijn er bepaalde uitdagingen waar men tegenaan kan lopen bij het gebruik van moonbird?

Voor ons is het grootste struikelblok uiteraard de kostprijs aangezien we gelijke (onderwijs)kansen hoog in het vaandel dragen. We weten dat er leerlingen zijn die baat zouden kunnen hebben bij een moonbird maar die dat niet kunnen betalen. Wij kunnen als school dan weer niet voldoende toestellen aankopen om voor iedereen uit die doelgroep een uitleensysteem te voorzien.

Zijn er nog andere aspecten van het gebruik van moonbird op jullie school die jullie willen benadrukken? Zijn er succesverhalen of bijzondere gevallen die jullie zijn bijgebleven?

We merken dat de moonbirds vooral een verschil maken bij leerlingen met angst of hoge stress (bvb. PTSS). Door moonbirds ter beschikking te stellen tijdens de les kunnen deze leerlingen de les gewoon blijven volgen, subtiel het toestel nemen en even focussen op de ademhaling. De les moet hierdoor niet meer stilgelegd worden en de klachten worden alsmaar zeldzamer. Uiteraard is moonbird een middel dat kan ingezet worden, maar het moet zeker in dergelijke situaties altijd een en-en-verhaal zijn met andere psychologische hulp.

Onze ervaring kort samengevat: de grootste troef van moonbird t.o.v. andere technieken is de intuïtieve werking die de taalbarrière, expertise van de gebruiker en de nood aan instructie uitsluit.